Het SFBO Twee talen beleid
Twee talen beleid:
Kinderdagverblijf de Bernebeam heeft een tweetalig (Fries-Nederlands) beleid. Doel hiervan is om kinderen actief in contact te laten komen met tweetaligheid. Uit onderzoek over de hele wereld blijkt dat tweetaligheid goed is voor de cognitieve ontwikkeling en de taalontwikkeling van kinderen. Voorwaarde daarbij is dat er helder wordt omgegaan met de twee talen. Wij werken daarom met het principe van consequent taalgebruik. Sommige pedagogisch medewerkers bieden consequent het Fries aan, andere consequent het Nederlands. Aan stagiaires en evt. vrijwilligers wordt gevraagd zoveel mogelijk hun eigen thuis taal aan te bieden. Op deze wijze leren de kinderen gemakkelijker de beide talen te scheiden.
De periode van 0-4 jaar is de meest taalgevoelige leeftijd van een kind. Daarom is het van belang dat er op de kinderopvang aandacht wordt geschonken aan de ontwikkeling van taal en spraak. De omgeving van het kind heeft een grote invloed op die ontwikkeling. Kinderen gaan praten omdat ze in een omgeving verkeren waar met en tegen hen wordt gepraat. Volwassenen spelen daarbij een belangrijke rol. Zo benoemen de pedagogisch medewerkers op de Bernebeam wat ze zien, voelen of doen, zowel van zichzelf als van de kinderen. Ze doen dat niet alleen in één-op-één situaties met een kind, maar ook in groepsverband. De pedagogisch medewerkers hebben oog voor de ontwikkelingsmomenten van de kinderen en spelen daarop in met een praatje, verhaaltje, versje etc. In het dagprogramma zijn vaste momenten gepland waarbij de taalontwikkeling extra aandacht krijgt.
Door thematisch te werken krijgt het taalaanbod een context. Zo kan met verschillende activiteiten (praten, vertellen, knutselen, ontdekken, zingen) aandacht worden geschonken aan en bepaald onderwerp, seizoen, feest etc.
Omdat het Nederlands op veel terreinen de dominante taal is (televisie, school), is het voor een goede tweetalige ontwikkeling vaak nodig dat het Fries op de kinderopvang extra aandacht krijgt; Friestalige kinderen krijgen zo een stevigere basis in de moedertaal, Nederlandse kinderen krijgen spelenderwijs een tweede taal aangeboden. Uit de praktijk en uit onderzoek blijkt dat de taalontwikkeling hier positief door wordt beïnvloed.
Jonge kinderen willen alles benoemen. Door het tweetalige beleid leren de kinderen het Friese en het Nederlandse woord. Peuters in een tweetalige omgeving gebruiken soms in 1 zin Friese en Nederlandse woorden door elkaar. Dit is een normale fase in het leren van twee talen waar je niet ongerust over hoeft te worden. Zo rond de leeftijd van 4 jaar kunnen de meeste kinderen de talen goed scheiden.
Belangrijk is dat volwassenen positief omgaan met de taal die het kind gebruikt. Zinnen die niet kloppen kunnen kloppend herhaald worden. De pedagogisch medewerkers reageren in hun eigen taal op de uitingen van de kinderen. Bijvoorbeeld. "Water in doen" - "Ja hear, ik sil wetter yn de teepot dwaan").
Het tweetalige beleid bij de Bernebeam wordt beoordeeld door een provinciale visitatiecommissie genaamd SFBO (Sintrum Frystalige Berne Opfang).
Yn it frysk;
Berne-opfang de Bernebeam hat in twatalich (Frysk-Nederlânsk) belied. Doel dêrfan is om bern aktyf yn kontakt komme te litten mei twataligens. Ut ûndersyk oer de hiele wrâld blykt dat twataligens goed is foar de kognitive ûntwikkeling en de taalûntwikkeling fan bern. Betingst dêrby is dat op in heldere wize omgien wurdt mei de twa talen. Wy wurkje dêrom mei it prinsipe fan konsekwint taal gebrûk. .De fêste pedagogysk meiwurkers biede sa konsekwint mooglik it Frysk of it Nederlânsk oan. Op dizze wize leare de bern makliker de beide talen te skieden.Oan stazjêren en evt. frijwilligers wurdt frege safolle mooglik harren thústaal fêst te hâlden. Om't it Nederlânsk op in soad terreinen de dominante taal is (telefyzje, skoalle), is it foar in goede twatalige ûntwikkeling faak nedich dat it Frysk op de berne-opfang ekstra omtinken kriget; Frysktalige bern krije sa in stevigere basis yn de memmetaal, Nederlânsktalige bern krije boartsjendewei in twadde taal oanbean. Ut de praktyk en út ûndersyk blykt dat de taalûntwikkeling hjir posityf troch beynfloede wurdt.
De perioade fan 0-4 jier is de meast taalgefoelige leeftyd fan in bern. Foaral yn de pjutteleeftyd komt de taalûntwikkeling yn it streamfersnelling. Dêrom is it fan belang dat op de berne- opfang omtinken jûn wurdt oan de ûntwikkeling fan taal en spraak.
De omjouwing fan it bern hat in grutte ynfloed op dy ûntwikkeling. Bern begjinne te praten om't se yn in omjouwing binne dêr't mei en tsjin har praat wurdt. Folwoeksenen spylje dêrby in wichtige rol. Sa beneame de pedagogysk meiwurkers op berne-opfang de Bernebeam wat se sjogge, fiele of dogge, likegoed fan harsels as fan de bern. Se dogge dat yn groepsferbân, mar ek as se mei in bern allinne prate. De pedagogysk meiwurkers hawwe each foar de ûntwikkelingsmominten fan de bern en spylje dêrop yn mei in praatsje, ferhaaltsje, ferske en sa mear. Op dy wize slút it taaloanbod oan by de aktiviteiten en de ûnderfiningen fan de bern.
Yn it deiprogramma binne fêste mominten opnommen wêrby't de taalûntwikkeling ekstra omtinken kriget. Troch tematysk te wurkjen kriget it taaloanbod in kontekst. Sa kin mei ferskillende aktiviteiten (prate, fertelle, nifelje, ûntdekke, sjonge) omtinken jûn wurde oan in bepaald ûnderwerp, seizoen, feest ensfh.
Twataligens
Jonge bern wolle alles beneame. Troch it twatalige belied leare de bern it Fryske én it Nederlânske wurd. Pjutten yn in twatalige omjouwing brûke soms Fryske en Nederlânske wurden yn ien sin. Dat is in normale faze yn it learen fan twa talen, dêr't men net ûngerêst oer hoecht te wêzen. As se âlder binne (in jier as fjouwer), kinne se beide talen aardich út inoar hâlde.
Wichtich is dat folwoeksenen posityf yngean op de taal dy't it bern brûkt. Kromme taal wurdt yn goede wurden/sinnen werhelle, oanfolle en/of op yngien. Ferkearde sinnen/wurden wurde net ferbettere. De pedagogysk meiwurkers reagearje yn har eigen taal op de uteringen fan de bern. (bgl. "Water in doen" - "Ja hear, ik sil wetter yn de teepot dwaan").
It twatalige belied fan Berne-opfang de Bernebeam wurdt beoardiele troch in provinsjale fisitaasjekommisje neamt SFBO (Sintrum Frystalige Berne Opfang)